Các nhà thiên văn học phát hiện loại bão mới trên sao Thổ

Sao Thổ đã chứng kiến một số thời tiết kỳ lạ vào năm ngoái. Hình ảnh từ kính thiên văn cho thấy một loại bão mới được hình thành. Các nhà nghiên cứu vừa báo cáo rằng nó đã hoành hành gần Bắc Cực của hành tinh này vào năm 2018.

Cho đến nay, các nhà thiên văn mới chỉ nhìn thấy hai loại bão trên khối khí khổng lồ này. Một số là tương đối nhỏ, khoảng 2.000 km (khoảng 1.250 dặm) trên. Chúng xuất hiện như những đám mây sáng trong vài ngày. Ấn tượng hơn là các đốm trắng lớn của sao Thổ. Những cơn bão hiếm gặp này lớn gấp 10 lần và có thể hoành hành trong nhiều tháng. Các hiện tượng mới nhất là một loạt bốn cơn bão hạng trung. Mỗi cơn bão có phần lớn hơn những cơn bão kéo dài nhiều ngày, kéo dài từ 1,5 tuần đến 7 tháng.

Các cơn bão của Sao Thổ được cho là bắt nguồn từ các đám mây nước bên dưới lớp mây phủ trên của hành tinh hàng trăm km. Theo Agustín Sánchez-Lavega, nghiên cứu những sự kiện này có thể cung cấp một cơ hội để khám phá những diễn biến sâu trong khí quyển - những sự kiện không thể quan sát trực tiếp được. Ông nghiên cứu bầu khí quyển hành tinh tại Đại học Basque Country ở Bilbao, Tây Ban Nha.

Sánchez-Lavega là thành viên của nhóm phân tích hàng trăm hình ảnh từ kính thiên văn. Một số được chụp bởi các nhà thiên văn nghiệp dư. Những người khác đến từ Đài quan sát Calar Alto ở Tây Ban Nha và Kính viễn vọng Không gian Hubble của NASA. Từ cuối tháng 3 đến cuối tháng 10 năm ngoái, bốn điểm sáng bất thường đã xuất hiện trong bầu khí quyển gần Cực Bắc của Sao Thổ. (Đó là giữa vĩ độ 67 ° N và 74 ° N.)

Các mô hình máy tính cho thấy việc kích hoạt mỗi cơn bão hạng trung cần gấp khoảng 10 lần năng lượng cần thiết để khiến một cơn bão nhỏ đi qua. Tuy nhiên, những cơn bão cỡ trung chỉ tốn khoảng một phần trăm năng lượng cần thiết để tạo nên một Vết trắng Lớn.

Sánchez-Lavega và nhóm của ông đã mô tả các cơn bão mới trực tuyến ngày 21 tháng 10 trên tạp chí Nature Astronomy .

Phần lớn vẫn là một bí ẩn

Georg Fischer nói: “Bão bùng phát gần như để lại nhiều câu hỏi hơn là nó có thể đưa ra câu trả lời. Anh ấy là một nhà khoa học hành tinh tại Viện Nghiên cứu Không gian của Học viện Khoa học Áo ở Graz. Anh ta không tham gia vào phân tích mới.

Ví dụ, các hình ảnh kính thiên văn năm 2018 không cho thấy liệu các cơn bão mới xuất hiện có bị sét đánh hay không. Các cơn bão nhỏ thường có một vài lần nhấp nháy mỗi phút. Những đốm trắng lớn tràn đầy năng lượng hơn sẽ nhấp nháy nhiều lần trong một giây. Fischer cho biết, nếu những cơn bão hạng trung tương tự xuất hiện trong tương lai, các kính viễn vọng vô tuyến theo dõi thời tiết sét của Sao Thổ có thể tìm kiếm liệu các cơn bão hạng trung giống với các cơn bão nhỏ hơn hay giống với các đối tác khổng lồ của chúng. Điều đó có thể giúp các nhà khoa học tìm ra cách chúng hình thành.

Thời gian của các cơn bão năm 2018 cho thấy rằng chúng có thể là một Vết trắng lớn không thành công. Những cơn bão quy mô hành tinh này chỉ được quan sát thấy sáu lần kể từ năm 1876. Vài điểm dữ liệu đó dường như chỉ ra rằng Great White Spots hình thành ở cùng vĩ độ 60 năm một lần hoặc lâu hơn. Lần cuối cùng sao Thổ thể hiện Vết trắng lớn ở cực bắc - gần vĩ độ nơi bộ tứ bão năm 2018 xuất hiện - là năm 1960.

Sánchez-Lavega nói rằng có thể một Vết trắng lớn năm 2010 hình thành xa hơn về phía nam đã lấy quá nhiều năng lượng từ bầu khí quyển của Sao Thổ đến mức chỉ còn đủ để cung cấp nhiên liệu cho một vài cơn bão tầm trung vào năm ngoái.

Nhưng nhà khoa học hành tinh Robert West nghi ngờ rằng Vết trắng lớn năm 2010 có thể đã can thiệp vào hoạt động của cơn bão ở xa về phía bắc. Ông nói đó là bởi vì các khí xoáy trong bầu khí quyển của Sao Thổ ở các vĩ độ khác nhau có xu hướng ở trong các làn đường riêng của chúng. Thay vào đó, ông nghi ngờ rằng chuỗi cơn bão năm ngoái không phải là một Vết trắng lớn, mà là “một điều hoàn toàn khác”. West, người không tham gia nghiên cứu mới, làm việc tại Phòng thí nghiệm Lực đẩy Phản lực của Caltech và NASA. Cả hai đều ở Pasadena, California. Hiện tại, ông nói, nguồn gốc của những cơn bão trung gian đó và cách chúng liên quan đến các hiện tượng thời tiết khác trên sao Thổ vẫn còn là một bí ẩn.

Bạn xem thêm bài viết:

⇒ Công Ty TNHH Nghiên Cứu Và Đầu Tư Hàng Không Việt Nam
⇒ Công Ty TNHH Nghiên Cứu Nhân Sự Toàn Cầu Flexeye
⇒ Công Ty TNHH Nghiên Cứu Và Ứng Dụng Khoa Học Giáo Dục Đặc Biệt Ht School
⇒ Vụ án có người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự
⇒ Công Ty TNHH Viện Nghiên Cứu Y Học Ayurveda Và Siddha